در این مقاله به بررسی و تحلیل سیستم EPB در خودرو و معرفی ویژگی ها و معایب
این تکنولوژی میپردازیم.
امروزه دیگر ماشین، تنها وسیلهای برای رساندن افراد به مقصد نیست و فراهم کردن
شرایط ایمنی و امکانات رفاهی برای سرنشینان آن نیز جز اولویتهای خودروسازان قرار گرفته است.
به تجهیزات و امکاناتی که بیشتر اتومبیلهای لوکس به آن مجهز هستند، آپشن خودرو میگویند.
یکی از آپشن هایی که برای راحت تر کردن فرایند استفاده از ترمز دستی در ماشین های
امروزی تعبیه می شود، آپشن EPB یا ترمز دستی الکترونیکی خودرو است.
این سیستم جدید از اوایل قرن ۲۱ مورد استفاده خودروسازان قرار گرفت.
به طوری که آئودی A8 مدل ۲۰۰۴، دارای سیستم ترمزدستی الکترونیکی بود
و تا سال ۲۰۰۹ تمام محصولات آئودی مجهز به این سیستم شدند. بعد از آئودی،
خودروسازان دیگری مثل فولکس واگن، ولوو، کادیلاک، بیوک، جگوار و لکسوس نیز از این سیستم بهره بردند.
درادامه به توضیحات بیشتری در مورد سیستم EPB می پردازیم و چگونگی عملکرد آن را بررسی می کنیم .
ترمز EPB چیست؟
سیستم EPB در خودرو در واقع پیشرفته شده نمونه اهرمی و پدالی آن به حساب میآید.
همه ما ترمز دستیهای قدیمی را میشناسیم، اهرم آنها را به سمت بالا میکشیدیم و چرخها قفل میشدند
و در صورتی که آن را به پایین میبردیم، چرخها آزاد میشدند و به حرکت خود ادامه میدادیم.
کاربرد آن هم دقیقا مانند ترمز دستی است و برای بازداشتن ماشین از حرکت کردن در هنگامی که پارک شده است به کار می رود.
ضمن اینکه برای جلوگیری از حرکت رو به عقب ماشین در هنگامی که در سربالایی تند قرار دارد مورد استفاده قرار می گیرد.
به صورت خلاصه، با روشن کردن حالت EPB ماشین در حالتی پایدار از لحاظ حرکتی قرار خواهد گرفت.
اما روشن شدن چراغ EPB همه ماجرا نیست. EPB قابلیت های بیشتری نسبت به ترمز دستی در اختیار راننده قرار می دهد.
شما می توانید یکی از دو گزینه Hill Hold یا Auto Hold را نیز در هنگام استفاده از EPB انتخاب کنید.
نحوه عملکرد سیستم EPB در خودرو
سیستم EPB در خودرو دارای سه بخش اصلی است:
موتور محرک الکتریکی، ماژول ترمز الکترونیکی و کلید الکتریکی درون کابین ماشین.
موتورهای الکتریکی مختلفی برای هر ترمز وجود دارد که همه آن ها در یک زمان فعال شده و عمل می کنند.
وقتی راننده کلید الکتریکی را فشار می دهد، فرمانی مبنی بر شروع عملیات EPB به ماژول ترمز الکرونیکی فرستاده می شود.
به این شکل که پدهای ترمز روی دیسک فشاری وارد کرده تا به وسیله آن، ماشین را از حرکت باز دارند.
به دلیل عدم وجود قطعات مکانیکی در این فرآیند، سرعت اجرای عملیات بسیار بالاتر می رود.
وجود قطعات الکترونیکی و خودکار در EPB باعث افزایش سطح اطمینان و کارایی ماشین هم شده است.
ضمن اینکه اجرای عملیات EPB با فشرده شدن پدال گاز توسط راننده به صورت خودکار متوقف می شود.
انواع سیستم EPB در خودرو
ترمز دستی الکترونیکی دارای عملکردی مشابه نسخه های سنتی و مکانیکی است .
و تنها تفاوتشان در این است که موتور موجود در ترمزهای الکترونیکی وظیفه دارد که کار دست راننده را انجام دهد.
به طورکلی دو نوع ترمز دستی الکترونیکی توسط خودروسازان مورد استفاده قرار گرفت.
حالت ترمز دستی کاملاً اتوماتیک
سیستم در حالت اتوماتیک، بطور کاملاً اتوماتیک فعال می شود یعنی بعد از اینکه خودرو متوقف
و موتور خودرو خاموش شد.
در این زمان چرخ های عقب فعال میشوند و چراغ خطر بر روی کلید A در صفحه کیلومتر شمار
خودروی شما روشن می شود که این علامت بیانگرخطر فعال شدن سیستم ترمز می باشد.
پس از روشن شدن موتور خودرو و قرار گرفتن دسته دنده روی قسمت D، سیستم ترمز الکترونیک
با فشار دادن پدال گاز، مجددا فعال می شود و با ازاد کردن ترمز چرخ ها شما میتوانید حرکت کنید.
حالت دستی سیستم EPB در خودرو
سیستم در این حالت بصورت اتوماتیک، ترمز پارک برقی را غیر فعال میکند و به صورت دستی،
ترمز چرخ ها را فعال یا غیرفعال میکند.
برای فعال و غیر فعال کردن سیستم باید کلید دو طرفه نشان و حرف A را فشار داد.
برای اینکه سیستم اتوماتیک را غیر فعال کنید، باید صرفا کلید را به سمت پائین به سوی فلش سبز رنگ
بکشید و برای اینکه سیستم را فعال کنید باید کلید را به سمت بالا فلش قرمز رنگ حرکت دهید.
نحوه فعال شدن ترمز دستی برقی
همانطور که می دانید فعال نمودن ترمز دستی برای بعضی افراد دشوار میباشد.
ممکن است راننده نسبت به ثابت ماندن خودرو خصوصاً در سرپائینیها یقین پیدا نکند، این مشکل
به وسیله نصب ترمز دستی الکترونیکی بر روی خودروها برطرف شده است.
در این سیستم وقتی راننده موتور را خاموش کند و دسته دنده را در وضعیت Park قرار دهد، سیستم ترمز دستی الکترونیکی فعال میشود.
در خودروهای رنو و خودروهائی که دارای سیستم Auto hold هستند، فعال شدن ترمز دستی در این مدل ها به وسیله کابل انجام میشود لذا کامپیوتر سیستم ترمز دستی الکترونیکی، میزان کشش کابلها را به مدت بیست و چهار ساعت و بصورت مستمر کنترل میکند تا اگر میزان کشش کابلها کم شده باشد، آنها را محکم کند.
ترمز اضطراری در هنگام حرکت
در هنگام حرکت و در مواقع اضطراری، راننده میتواند با فعال کردن اهرم کنترل ترمز دستی برقی، سرعت خودرو را به میزان قابل توجهی کم کند.
این در حالتی است که نیروی ترمزی که توسط ترمز دستی الکترونیکی اعمال میشود، در حدی
نیست که باعث قفل شدن چرخ های عقب شود و اختلالی در پایداری خودرو ایجاد و موجب بروز حادثه شود
بلکه نیروی وارد شده توسط ترمز کمکی الکترونیکی محدود و کنترل شده بوده و صرفاً موجب کاهش سرعت خودرو خواهد شد.
ترمز دستی برقی بهتر است یا مکانیکی؟
یکی از دلایل استفاده از فن آوری سیستم EPB در خودرو، آن به یکی از محبوب ترین امکانات خودرو، ایمنی آن بود. درصورت استفاده از اتومبیل های دارای ترمز دستی مکانیکی، بعد از مدتی می فهمید که مکانیزم نگه دارنده ترمز دستی، عملکرد خوبی ندارد و باید سرویس شود که چنین موضوعی خطرساز است.
در واقع ترمز دستی برقی این قابلیت را دارد که بطور کلی مشکلش را حل کند؛ زیرا ECU یا همان کامپیوتر خودرو، وضعیت چرخ ها را به صورت لحظه ای آنالیز می کند.
پس از قرار گرفتن چرخ ها بر روی مسیر های شیب دار، کامپیوتر خودرو نیروی بیشتری به چرخ های
عقب وارد میکند و اجازه نمی دهد که اتومبیل حرکت کند.
حرکت با ترمز دستی مکانیکی فعال به ویژه در زمانی که سرویس نشود امکان دارد سهواً صورت
بگیرد که در اینصورت به خودرو فشار زیادی وارد می کند و صدمات شدیدی را به بار می آورد.
ولی در خودروهایی که از قابلیت ترمز پارک برقی برخوردارند، اگر ترمز پارک، آزاد نشود؛ وقتی
که خودرو حرکت میکند ترمز پارک برقی بطور اتوماتیک غیر فعال شده و مانع از صدمات احتمالی می شود.
نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد اینست که هر فردی میتواند ترمز پارک مکانیکی را
آزاد کند و از حادثه پیشگیری کند ولی صرفا راننده میتواند ترمز پارک برقی را با نگه داشتن پدال ترمز، آزاد کند.
در واقع شما زمانی یک سیستم ترمز هوشمند دارید که از فناوری ترمز دستی برقی برخوردار باشید،
در اینصورت چنین قابلیتی وضعیت خودرو شما را مرتبا چک میکند.
مزایای ترمز برقی EPB
سیستم EPB در خودرو و خودکارسازی ترمز
همانطور که پیش از این گفته شد، EPB یک سیستم کاملا الکتریکی است و به طور کلی نحوه عملکرد آن با ترمز دستی قدیمی تفاوت دارد.
ضمن اینکه برای انجام عملیات فقط نیاز به زدن یک دکمه خواهید داشت و بقیه کار توسط خود سیستم انجام خواهد شد.
به همین دلیل، دقت و کارایی آن بسیار بیشتر است. علاوه بر این وجود قابلیت هایی مثل Hill Start Assist در آن باعث افزایش سطح اطمینان و بهینه سازی عملکرد کلی خودرو شده است.
کنترل بهتر
مطمئنا از لحاظ سطح کنترل، ترمز دستی برقی قافیه را از ترمز دستی معمولی می برد.
این به خاطر سرعت در عملکرد سیستم و نتیجه فوری ای است که از فعال کردن آن حاصل می شود.
سیستم EPB در خودرو ترمز اضطراری
اصلی ترین مزیت این ترمز، کارایی آن در هنگام قرار گرفتن ماشین در وضعیتی نامطلوب و بحرانی است.
مکانیسم امنی در این سیستم به کار گرفته شده است که حتی در هنگام استفاده از پدال گاز نیز به کار گرفته می شود.
در این مکانیسم، محور عقبی ماشین کاملا قفل شده و ترمزهای آن چندین بار فعال می شوند تا جایی که خودرو کاملا متوقف گردد.
این مکانیسم به خصوص برای ترمز ناگهانی خودرو در مواقع داشتن سرعت زیاد به کار می آید.
فرض کنید به جای EPB مجبور بودید در هنگام سرعت بالا برای متوقف کردن ناگهانی خودرو از ترمز دستی استفاده کنید.
مطمئنا در این حین با از دست دادن کنترل فرمان ماشین، خطرات بسیار بیشتری را به جان می خریدید.
سیستم ساده EPB
علیرغم همه مزایا و کاربردهایی که این سیستم با خود به ارمغان می آورد، اما شکل کلی آن بسیار ساده است.
به طوری که فضای بسیار کمی از ماشین را اشغال می کند. این به دلیل عدم وجود کابل ها و سیم های مختلف در آن است.
قفل امنیتی ترمز دستی الکترونیکی
این قفل برای جلوگیری از دستکاری ترمز دستی به صورت تصادفی یا در هنگام بازیگوشی
کودکان مورد استفاده قرار می گیرد. با فعال بودن این قفل، سیستم EPB به هیچ عنوان قابل دستکاری نخواهد بود.
معایب سیستم EPB در خودرو
ترمز دستی برقی علاوه بر مزایایی که دارد از معایبی هم برخوردار است که شامل هزینه بالای تعمیر و نگهداری آن می باشد.