آشنایی با استاندارد آلایندگی یورو ۵

استاندارد آلایندگی یورو ۵ استانداردی برای حد مجاز آلایندگی وسایل نقلیه سبک است که کشورهای اتحادیه

اروپا آن را وضع نمودند. وجود انواع آلاینده ها در هوا کارشناسان محیط زیست را به تعریف یک حد مجاز برای

آلایندگی وسایل نقلیه ترغیب کرد. یکی از مهمترین دلایل آلودگی هوا وسایل نقلیه هستند. آلودگی هوا یکی

از معضل های دنیای صنعتی است. 60 درصد آلودگی هوا امروزه در اثر تردد وسایل نقلیه ایجاد می شود. در شهرهای شلوغ این میزان آلودگی خودروها تا 80 درصد می رسد. برای رفع بحران آلودگی هوا در شهرهای

بزرگ حتما باید استانداردهای آلایندگی خودروها رعایت گردد. در ادامه مقاله به بررسی این استانداردها

می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

 

استاندارد آلایندگی یورو ۵ خودرو‌ چیست؟

 

استاندارد آلایندگی حد مجازی که یک خودرو می‌تواند گازهای آلاینده منتشر کند را مشخص می‌کند.

در کشورهای اروپایی استاندارد آلایندگی یورو ۵ باید رعایت شود. حد مجاز تولید گازهایی مانند هیدروکربن، مونوکسید کربن، اکسید نیتروژن، هیدروکربن های بدون متان و غیره در این استاندارد تعیین شده است.

تمام خودروها از لحاظ انتشار این گازها قبل از ورود به بازار تست می‌شوند. اگر خودرویی مطابق استاندارد

نباشد مجوز فروش در اروپا را ندارد. این استاندارد در سال ۲۰۰۸ در اتحادیه اروپا وضع شده است. علاوه بر

تست ابتدایی خودروها از لحاظ میزان آلایندگی در کشورهای اروپایی بنزین های مخصوصی برای خودروها

وجود دارد که آلایندگی آنها را به حداقل می‌رساند. بنزین یورو ۴ و ۵ نمونه آنها است که به تناسب موتور

خودرو انتخاب می گردد.

 

 

در کشورهای اروپایی 6 استاندارد یورو تعریف شده است.

⦁ در سال ۱۹۹۳ اولین استاندارد یورو به نام یورو یک برای خودروها و تراکتور های سبک عرضه گردید.
⦁ یورو ۲ استاندار دومی بود که برای موتور سیکلت ها در سال ۱۹۹۶ وضع شد.
⦁ سال ۲۰۰0 یورو 3 مجددا برای موتورسیکلت ها تعریف گردید.
⦁ یورو ۴ استاندارد وسایل نقلیه بود که در سال ۲۰۰۵ وضع شد.
⦁ استاندارد آلایندگی یورو ۵ بین سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ برای خودروهای مسافربری و تجاری از نوع سبک وضع شد.
⦁ آخرین استاندارد آلایندگی تعریف شده در سال ۲۰۱۴ برای خودروهای سبک یورو ۶ نام دارد.

 

آشنایی با انواع آلاینده ها

 

هیدروکربن ها: هیدروکربنهای خام توسط احتراق ناقص سوخت و بخارات روغن تولید می شوند. تبخیر سوخت، هیدروکربن ها را آزاد و به هوا می فرستد. هیدروکربنها مولکول‌های موجود در سوخت هستند که در نتیجه

نسوختن یا سوخت جزئی بدون تغییر باقی مانده و از اگزوز خارج می‌شوند. این هیدروکربن ها ممکن است

با اکسیژن ترکیب شوند.

 

اکسید نیتروژن: یکی از عوامل کلیدی ایجاد مه و یا دود فتوشیمیایی است. اکسید نیتروژن تحت تاثیر اشعه

خورشید در واکنش های شیمیایی خاصی دخیل است که منجر به تولید اوزون می‌شود که برای سیستم

تنفسی سمی است. وضعیت هوای ایران از نظر حضور این آلاینده در شرایط خطرناکی قرار دارد.

 

مونوکسید کربن: مونوکسید کربن گازی بی رنگ، بی مزه و بی بو است و در شرایط عادی از لحاظ شیمیایی

بی اثر است. در غلظتهای زیاد مونوکسید کربن به علت تمایل زیاد به جذب هموگلوبین در تنفس انسان اختلال

ایجاد می کند. غلظت مونوکسید کربن در نواحی متراکم شهری که ترافیک سنگین حرکت خودروها را کند

می کند به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

 

ذرات معلق: ذرات معلق به آمیزه ای پیچیده از ذرات بسیار کوچک و قطره های بسیار کوچک مایع گفته

می‌شود که باعث آلودگی هوا می شوند. ذرات معلق آلاینده به دسته ذرات درشت قابل استنشاق و

ذرات ریز که در دود و مه یافت می شوند گفته می‌شود.

 

 

جدول حد مجاز استاندارد آلایندگی Urea

 

در این جدول به بررسی حد مجاز انتشار گازهای آلاینده بر اساس استاندارد آلایندگی یورو ۵ می پردازیم.

در این جدول میزان مجاز آلایندگی بر اساس انواع خودروهای سواری دیزلی و بنزینی لیست شده است.

در جدول زیر میزان آلاینده مجاز بر حسب گرم بر کیلومتر بیان شده است.

 

 

فیلترهای مخصوصی در خودروهای دیزلی و بنزینی تعبیه می‌شود که از آلایندگی آنها بکاهد. فیلتر مخصوص

خودروی دیزلی DPF نام دارد که ذرات جامد را جذب می کند. فیلتر جذب ذرات معلق در خودروهای بنزینی به

کار می رود.

 

جدول حد مجاز انتشار آلاینده بنزین یورو 5

 

در این جدول میزان انتشار مجاز گازهای آلاینده ناشی از سوختن بنزین با استاندارد آلایندگی یورو ۵ لیست

گردیده است. طبق این جدول بنزین های یورو 5 نباید در اثر سوختن هیچ گونه سربی به محیط زیست و

هوا وارد کنند.

 

 

بررسی تفاوت بین استاندارد آلایندگی یورو ۵ و یورو ۴

 

از لحاظ حد مجاز تولید مونوکسید کربن توسط خودروها و موتورسیکلت ها با هم تفاوت دارند. بیشترین آلودگی وسایل نقلیه در اثر ترکیب نیتروژن و اکسید ها است که در هر دو استاندارد یورو ۵ و یورو ۴ جزء فاکتورهای مهم محسوب می‌شود. در استاندارد یورو ۵ میزان مجاز انتشار هیدروکربن و گاز متان مشخص شده است. حد مجاز انتشار هیدروکربن در استاندارد آلایندگی یورو ۵ یک دهم میلی گرم است. تولید متان به عنوان آلاینده در خودروهایی با استاندارد یورو ۵ ممنوع است. حفظ محیط زیست در این استاندارد بسیار مهم قلمداد شده است.

 

استاندارد آلایندگی یورو ۵ خودرو در ایران

 

در حال حاضر در صنعت خودرو اروپا استاندارد آلایندگی یورو ۵ و یورو ۶ اجرایی شده است.

اما در داخل ایران تنها تعدادی از خودروها با استاندارد آلایندگی یورو ۴ تولید می‌شوند.

بنابراین استاندارد آلایندگی خودروهای تولیدی در ایران بروز نبوده و عقب تر از استانداردهای

جهانی است و به همین دلیل خودروهای در حال تولید شرایط مناسبی از نظر میزان آلایندگی ندارند.
در ایران از سال ۱۳۹۸ خودروهای تولیدی باید استاندارد آلایندگی یورو ۵ را رعایت کنند. به علت وجود

تحریم ها اجرایی شدن این قانون تا فروردین 1399 طول کشید. شرکت ‌های خودرو سازی برای رسیدن

به این استاندارد تلاش زیادی کردند. اما مشکلات بسیاری برای دستیابی به این هدف برای آنها به

وجود آمد. شرکت مطرح ایران خودرو در سال ۱۳۹۸ تنها خودروی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ را با این استاندارد به

بازار عرضه کرد. سایر محصولات تولیدی آن نتوانستند به حد استاندارد برسند. دومین شرکت مطرح تولید

خودرو در ایران یعنی سایپا برای دستیابی به استاندارد آلایندگی یورو ۵ مشکلات بیشتری داشت. تنها

دو خودروی این برند به نام‌های ساینا و کوییک دارای استاندارد یورو ۵ هستند. سوخت خودروها در ایران

از نوع بنزین یورو ۴ است. هنوز بنزین یورو ۵ در ایران استفاده نمی ‌شود.

 

 

جمع بندی نهایی

 

استاندارد آلایندگی یورو ۵ با هدف مواجه با بحران آلودگی هوا ایجاد شد. کشورهای اروپایی با الزام

خودرو سازان به رعایت این استاندارد از محیط زیست حفاظت کرده اند. گازهای آلاینده ای که در

استاندارد یورو 5 برای آنها حد مجاز انتشار تعریف گردیده است شامل مونوکسید کربن، اکسیدهای

نیتروژن، ذرات معلق، هیدروکربن ها و … است. در کشور ما ایران هنوز استاندارد یورو 5 در بیشتر

خودروهای تولیدی رعایت نمی شود. هنگام شروع الزامی شدن این استاندارد در ایران در سال

1399 ایران خودرو و سایپا فقط چند نمونه از خودروهای خود را توانستند به حد استاندارد برسانند.

گازهای آلاینده ناشی از سوخت خودروها بر سلامتی انسان ها اثرات نامطلوب و طولانی مدتی

بر جای می گذارد. بیشترین تاثیر آلاینده ها بر سیستم تنفسی افراد است.